جایگاه و نقش اشعری در تأسیس کلام سیاسی اهل سنت
نویسندگان
چکیده
جماعتی که امروز به اهل سنت شناخته می شوند و اکثریت مسلمانان را تشکیل می دهند، تا قرن سوم هنوز از نظر اعتقادی صورت بندی روشنی نداشتند و با این نام شناخته نمی شدند. ابوالحسن اشعری نخستین اندیشمندی بود که توانست بنیان های فکری - اعتقادی پراکنده این گروه را سامان بخشد و صورت بندی کلامی منسجمی از آن ارائه دهد. پیش از او البته شافعی توانسته بود روش شناسی فقه اهل سنت را پایه گذاری کند؛ ولی اعتبار آن وابسته به مبانی کلامی ای بود که اشعری تأسیس کرد. اهمیت اشعری بیشتر به دلیل نقشی بود که او در تأسیس کلام سیاسی داشت و بر اساس آن برای نخستین بار به تدوین نظریه خلافت پرداخت. این نوشتار در پی بررسی این نقش و توضیح بنیادی است که اشعری برای ساختار اندیشه سیاسی اهل سنت پی ریخت و تداوم نهاد خلافت را تضمین کرد.
منابع مشابه
ولایت فقیه در فقه سیاسی اهل سنت
دیدگاه ها و آرای صاحبنظران و عالمان دینی در خصوص ماهیت نظام اسلامی براساس اینکه چه مبنایی را برای مشروعیت حکومت به رسمیت شناخته باشند، چه صفات و شرایطی برای حاکم و زمامدار اسلامی ضروری است و وی مطابق با ادله شرعیه زمامدار اسلامی باید واجد چه شرایط و صلاحیتهایی باشد متفاوت است. یکی از فراگیرترین این دیدگاهها به فقیه و مجتهد بودن به عنوان یکی از ویژگی های حاکم و زمامدار اسلامی تأکید دارد؛ دیدگاهی...
متن کاملتساهل صوفیانه و کلام اشعری
کلام اشعری که در انطباق با بنیادهای شهودی تصوف، مذهب کلامی مسلط بر این نظام معرفتی است به سبب داشتن برخی از مؤلفّهها، بستر مناسبی برای شکلگیری تساهل و تسامح فراهم آورده است. تساهل و تسامحی که آفریننده زیباترین جلوههای نوعدوستی و فراتر از آن هستیدوستیِ صوفیانه گشته و عالم را به سبب آنکه همه از جانب اوست در جایگاه معشوقی نشانده است. رابطه تساهل و کلام اشعری در نظام تصوف گاه مستقیماً و بر اساس ...
متن کاملجایگاه عقل و نقل در کلام اشعری و بازتاب آن در شعر و اندیشه حافظ
چکیده: یکی از مسائل پیچیده در بررسی شعر و ادب فارسی و بهتبع از آن، افکار و اندیشههای حافظ، موضوع اعتقادات مذهبی و کلامی است. بنیانهای فکری اشاعره، در عالیترین نمود خویش، مباحث ویژهای در باب غایت جهان، رابطه عقل و نقل، امامت و زعامت مسلمانان و... مطرح کرده که تعارضات و مناقشات پردامنهای را در گستره فکر اسلامی پدید آورده است. سخنوران پارسی نیز در جهتگیری این اندیشههای کلامی، دیدگاههای وی...
متن کاملجایگاه امام حسین (ع) در تفاسیر دانشمندان اهل سنت
پیامبر اکرم ص دو چیز گرانبها را در میان مردم به ودیعه گذاشتند. یکی قرآن و دیگری اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام. امام حسین علیه السلام به عنوان یکی از اهل بیت و پنجمی آل عبا علیهم السلام ، به جهت ویژگی های خاصی که بین دیگر معصومان علیهم السلام دارند، مورد توجه ویژه رسول اکرم و ائمه علیهم السلام بوده اند و چون برابر روایات، آیاتی در قرآن از جانب خداوند در شان و منزلت سید الشهداء ع نازل شده است...
متن کاملظرفیتشناسی حاکمیت فقیه در اندیشه سیاسی اهل سنت
یافتن مشابهتها و نقاط همگون اوصاف و شرایط حاکم در نظام سیاسی اهل سنت و ولایتفقیه در اندیشه شیعی مهمترین دغدغه این مقاله است. نگارنده اذعان دارد، مبانی مشروعیت ولایتفقیه، بنا بر مشهور، نصب الهی است و خلیفه سنی بر مبنای انتخاب مردمی الهی منعقد میگردد؛ با این توصیف، معتقد است در مرحله تحقق عملی ولایتفقیه، اوصاف و شرایطی حاکم است که در اندیشه سنی همان ویژگیها را ...
متن کاملمطالعه ای تطبیقی درباره غایتمندی عالم طبیعت در کلام اهل سنت و فلسفه اسلامی
یکی از پرسشهای عمومی مربوط به افعال الهی آن است که آیا اعمال خداوند دارای غرض و غایت است یا آن که افعال او بدون هیچ غایت خاصی انجام میپذیرد. بحث غایت و علل غایی ارتباط وثیقی با مساله حکمت الهی دارد و از افضل مباحث حکمت به شمار میرود؛ زیرا با ابطال غایات و انکار علیت غایی در دایره وجود، تعطیل عالم از یک فاعل الهی و بلکه اصلاً تعطیل از هرگونه فاعلی در عالم لازم میآید. از اینروست که برخی از حکما...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسیناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
ISSN
دوره 16
شماره شماره 64 - زمستان 92 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023